Có bắt buộc phải ký giáp ranh khi đất được cấp sổ đỏ lần đầu?
Theo Luật sư Diệp Năng Bình - Trưởng Văn phòng Luật sư Tinh Thông Luật (Đoàn Luật sư TP Hồ Chí Minh), hiện cũng chưa có văn bản pháp luật nào quy định rằng chỉ vì hàng xóm không ký giáp ranh mà người sử dụng đất không được cấp sổ đỏ lần đầu. Tuy nhiên, theo quy định tại Mục đ Khoản 11 Điều 7 Thông tư 33/2017/TT-BTNMT, các trường hợp bị từ chối hồ sơ đề nghị đăng ký, cấp giấy chứng nhận bao gồm:
Nhận được văn bản yêu cầu tạm dừng hoặc dừng việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đối với người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất là đối tượng phải thi hành án từ cơ quan thi hành án dân sự hoặc Văn phòng Thừa phát lại. Nhận được văn bản thông báo kê biên tài sản thi hành án. Nhận được văn bản tiếp nhận đơn đề nghị giải quyết tranh chấp đất và tài sản gắn liền với đất của cơ quan có thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất.
“Như vậy, cơ quan tiếp nhận hồ sơ cũng không được từ chối việc cấp Sổ đỏ lần đầu với lý do có tranh chấp đất đai xảy ra trên thực tế mà chỉ được từ chối tiếp nhận trong trường hợp nhận được văn bản đề nghị giải quyết quyết tranh chấp đất đai. Theo đó, trường hợp nếu nhà hàng xóm không chịu ký giáp ranh mà không có văn bản đề nghị giải quyết tranh chấp thì người sử dụng đất vẫn được cấp Giấy chứng nhận như bình thường. Trường hợp cơ quan có thẩm quyền không giải quyết việc cấp Sổ lần đầu vì hàng xóm không ký giáp ranh, người nộp hồ sơ có quyền đề nghị cơ quan có thẩm quyền phải có văn bản trả lời về việc tại sao lại từ chối hoặc chưa cấp giấy chứng nhận. Tuy nhiên, nhiều địa phương khi cấp sổ lần đầu vẫn yêu cầu các bên cần ký giáp ranh vì ký giáp ranh là cách dễ dàng và phổ biến nhất nhằm xác định việc có hay không tranh chấp đối với người sử dụng đất liền kề”, Luật sư Diệp Năng Bình nêu quan điểm.
Cách xác định ranh giới thửa đất giáp ranh
Theo quy định tại Khoản 1 Điều 11 Thông tư 25/2014/TT-BTNMT, việc xác định ranh giới thửa đất được quy định như sau: Người nộp hồ sơ xuất trình các giấy tờ liên quan tới thửa đất (có thể cung cấp bản sao không cần công chứng, chứng thực).
Cán bộ tiến hành đo đạc phối hợp với người dẫn đạc cùng với người sử dụng, quản lý đất liên quan tiến hành phối hợp xác định ranh giới, mốc giới thửa đất thực địa, đánh dấu các đỉnh thửa đất bằng đinh sắt, vạch sơn, cọc bê tông, cọc gỗ.
Cán bộ tiến hành lập bản mô tả ranh giới, mốc giới thửa đất nhằm làm căn cứ để đo đạc ranh giới. Ranh giới thửa đất được xác định theo hiện trạng sử dụng, quản lý và chỉnh lý theo:
Kết quả cấp giấy chứng nhận; Bản án của Tòa án có hiệu lực thi hành; Kết quả giải quyết tranh chấp đất của cơ quan có thẩm quyền; Quyết định hành chính của cấp có thẩm quyền liên quan tới ranh giới thửa đất.
“Trong trường hợp có tranh chấp về ranh giới thửa đất thì đơn vị đo đạc có trách nhiệm báo cáo bằng văn bản cho UBND cấp xã, phường, thị trấn nơi có đất để giải quyết”, Luật sư Diệp Năng Bình lưu ý.